🖥️ Windows/Linux Sistem Uzmanı Nedir? Ne İş Yapar?

Günümüz dijital dünyasında işletmelerin BT altyapısı her zamankinden daha kritik bir hale gelmiştir. Bu altyapının temel taşlarından biri ise sistem uzmanlarıdır. Windows/Linux sistem uzmanları, şirketlerin kullandığı sunucuları, işletim sistemlerini, ağ servislerini ve güvenlik yapılarını yöneten teknik profesyonellerdir.

 

👨‍💻 Sistem Uzmanı Kimdir?

Bir sistem uzmanı, özellikle Windows ve/veya Linux işletim sistemleri üzerinde çalışan sunucu ortamlarının kurulum, yönetim, bakım ve güvenliğinden sorumlu kişidir. Çoğu zaman sistem yöneticisi (SysAdmin) olarak da adlandırılırlar.

 

🔧 Görev ve Sorumluluklar

1. Sunucu Kurulumu ve Yapılandırması

  • Fiziksel ya da sanal sunucular üzerinde Windows Server, Ubuntu, CentOS, Debian gibi işletim sistemlerini kurar.

  • DNS, DHCP, Active Directory, Samba, Apache, Nginx gibi servisleri yapılandırır.

2. Günlük Sistem Bakımı

  • Sunucuların sağlıklı çalışıp çalışmadığını kontrol eder.

  • Log (kayıt) dosyalarını inceleyerek sistem sorunlarını tespit eder.

  • Disk kullanımı, CPU/RAM yükü, servis durumları gibi sistem kaynaklarını izler.

3. Yedekleme ve Felaket Kurtarma (Disaster Recovery)

  • Sistemlerin düzenli yedeklemesini planlar ve uygular.

  • Olası veri kaybı durumlarında yedeklerden geri yükleme işlemlerini gerçekleştirir.

4. Güvenlik Yönetimi

  • Güvenlik yamalarını düzenli olarak uygular.

  • Güvenlik duvarı (firewall), SELinux, iptables veya Windows Defender gibi araçlarla sistemi korur.

  • Kullanıcı erişim yetkilerini kontrol eder, şifre politikaları belirler.

5. Otomasyon ve Scripting

  • Powershell (Windows) veya Bash/Shell (Linux) betikleri ile işleri otomatikleştirir.

  • CRON görevleri veya Windows Task Scheduler kullanarak zamanlanmış görevler tanımlar.

6. Performans Optimizasyonu

  • Sistem darboğazlarını analiz eder ve iyileştirir.

  • Sunucuya özel olarak kernel veya servis ayarlarını optimize eder.

7. Monitoring (İzleme) ve Raporlama

  • Zabbix, Nagios, Prometheus, Grafana gibi araçlarla sistemleri izler.

  • Olası problemleri önceden tahmin edip müdahale eder.

 

🧠 Hangi Bilgilere Sahip Olmalı?

  • İşletim Sistemi Bilgisi: Windows Server sürümleri (2012/2016/2019/2022), Linux dağıtımları (Ubuntu, CentOS, Red Hat).

  • Ağ Bilgisi: IP adresleme, subnetting, NAT, routing, VPN.

  • Scripting: Bash, PowerShell, Python (tercihen).

  • Sanallaştırma: VMware, Hyper-V, KVM, VirtualBox bilgisi.

  • Bulut Sistemleri: AWS, Azure, Google Cloud gibi platformlara aşinalık.

🛠️ Kullanılan Araç ve Teknolojiler

Kategori Araçlar / Teknolojiler
İşletim Sistemi Windows Server, Ubuntu, CentOS, Debian
İzleme Zabbix, Nagios, Prometheus, Grafana
Güvenlik Fail2Ban, iptables, SELinux, Windows Firewall
Sanallaştırma VMware, Hyper-V, KVM, Docker
Otomasyon PowerShell, Bash, Ansible
Yedekleme Veeam, rsync, Acronis, Windows Backup

 

 

💼 Nerelerde Çalışır?

  • Orta ve büyük ölçekli şirketlerin BT departmanları

  • Hosting ve veri merkezi (datacenter) firmaları

  • Bulut hizmeti sağlayıcıları

  • Devlet kurumları ve kamu kuruluşları

  • Siber güvenlik veya network firmaları

 

🎓 Sertifikalar ile Desteklemek

Aşağıdaki sertifikalar sistem uzmanları için oldukça değerlidir:

  • Microsoft Certified: Azure Administrator Associate

  • Red Hat Certified System Administrator (RHCSA)

  • CompTIA Linux+ / CompTIA Server+

  • LPIC-1/LPIC-2 Linux Professional

  • AWS Certified SysOps Administrator

 

📌 Sonuç

Windows/Linux sistem uzmanları, kurumların dijital altyapısını ayakta tutan görünmeyen kahramanlardır. Güçlü teknik bilgiye sahip olmanın yanı sıra, sorun çözme becerisi ve sürekli öğrenme motivasyonuna da ihtiyaç duyarlar. Bu alanda kariyer yapmak isteyen biri için geleceği parlak, sürekli gelişen ve yüksek sorumluluk isteyen bir meslek dalıdır.